Merkez Bankası, enflasyondaki gerilemenin nedenini açıkladı – Son Dakika Ekonomi Haberleri

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) aralık ayında Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) yüzde 1,18 arttığını ve senelik enflasyonun yüzde 64,27’ye gerilediğini açıklamasının peşinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Fiyat Gelişimleri Raporu da yayımlandı.

Rapora gore, aralıkta senelik enflasyon tüm alt gruplarda belirgin bir düşüş kaydederken, hizmet grubundaki gerileme görece sınırı olan kaldı.

Senelik tüketici enflasyonuna katkı aralıkta bundan önceki aya kıyasla temel malda 6,96 puan, besin ve alkolsüz içeceklerde 6,04 puan, enerjide 3,52 puan, hizmette 2,48 puan ve alkol-tütün-altında 1,12 puan azaldı.

Mevsimsellikten arındırılmış verilerle incelendiğinde, aylık değişiklik B göstergesinde yavaşlarken C göstergesinde arttı. Böylece senelik değişiklik oranı B endeksinde 18,50 puan azalışla yüzde 57,68’e, C endeksinde 16,98 puan düşüşle yüzde 51,93’e geriledi.

“KİRA ALT GRUBUNDA AYLIK ARTIŞ YATAY SEYRETTİ”

Hizmet tutarları aralıkta yüzde 1,85 terfi etti ve grup senelik enflasyonu 5,23 puan gerileyerek yüzde 55,49’a indi. Bu zamanda senelik enflasyon lokanta-otel, ulaştırma ve öteki hizmetlerde belirgin bir düşüş kaydederken, kira ve komünikasyon alt gruplarında terfi etti.

Yiyecek hizmetlerinin sürüklediği lokanta-otel grubunda fiyatlar aralıkta yüzde 2,61 arttı. Ulaştırma hizmetlerinde fiyatlar yüzde 0,52 gerilerken, bu gelişmede akaryakıt fiyatlarındaki düşüşün pozitif yönde etkilerinin de izlendiği şehirlerarası otobüs ücretleri belirleyici oldu.

Öteki hizmetler alt grubunda fiyatlar; bakım-onarım, sıhhat ve eğlence-kültür hizmetlerinin tesirinin hissedilmesi ile aylık bazda yüzde 1,65 terfi etti.

Komünikasyon hizmetleri aylık fiyat artışı yüzde 0,96’yla son aylara kıyasla yavaşlarken, bu grupta senelik enflasyon yüzde 30,13 seviyesine çıktı.

Mevsimsellikten arındırılmış verilere gore, kira alt grubunda aylık artış bundan önceki aya gore yatay seyretti.

“MATRAH DÜZENLEMESİYLE OTOMOBİL FİYATLARI GERİLEDİ”

Temel mal grubunda aralıkta ÖTV matrah düzenlemesinin etkisiyle otomobil tutarları gerilerken ilaç fiyatlarındaki referans kur ayarlaması ve beyaz eşya ile mobilya fiyatlarında devam eden artış eğilimi daha pozitif yönde bir görünümü sınırladı.

Bu gelişmelerle temel mal grubunda senelik enflasyon daha kuvvetli baz etkisiyle 27,15 puan azalarak 2022 sonunda yüzde 48,96’ya geriledi.

Senelik enflasyon, dayanıklı mallarda daha belirgin olmak suretiyle, tüm alt gruplarda geriledi. Altın hariç dayanıklı mal tutarları ise aralıkta yüzde 1,88 yükselirken, beyaz eşya ve mobilya kalemleri fiyat artışlarıyla öne çıktı.

Otomobil tutarları yüzde 1,71 gerileyerek alt grup aylık fiyat artışını sınırladı. Böylece dayanıklı mal alt grubunda senelik enflasyon 41,37 puan geriledi ve yüzde 48,13 oldu.

Öteki temel mallarda fiyatlar yüzde 3,56 ile son aylara kıyasla nispeten yüksek bir oranda arttı. Referans avro kur değerinin güncellenmesiyle fiyatı yüzde 18,26 oranında artan ilaçlar, öteki temel mal fiyatlarını sürükleyen kalem oldu. Bu zamanda, giyim ve ayakkabı alt grubunda fiyatlar yüzde 1,46 düşmüş ve senelik enflasyon 11,21 puan azalışla yüzde 25,01’e geriledi.

“GIDADA YILLIK ENFLASYON ALT GRUPLAR GENELİNDE DÜŞTÜ”

Enerji tutarları aralıkta yüzde 2,12 azalırken, grup senelik enflasyonu 23,57 puan düşüşle yüzde 94,43’e geriledi. Bu gelişmede, internasyonal ham petrol fiyatlarındaki geri çekilmeyi takiben akaryakıt fiyatlarında gözlenen yüzde 10,45’lik düşüşün tesiri hissedildi.

Bu zamanda şebeke suyu tutarları yüzde 10,42 terfi etti. Besin ve alkolsüz içecekler grubunda senelik enflasyon aralıkta 24,68 puan azalarak yüzde 77,87’ye indi.

Besin grubunda fiyatlar son yıllardaki tarihsel aralık ayı averajına yakın bir düzeyde artış kaydederken, senelik enflasyon alt gruplar genelinde düştü.

Bu gelişmelerle senelik enflasyon işlenmemiş gıdada 23,99 puan azalışla yüzde 73,25’e, işlenmiş gıdada 25,35 puanlık düşüşle yüzde 82’ye geriledi.

İşlenmemiş besin grubunda mevsimsellikten arındırılmış veriler bu zamanda sebze grubunda daha belirgin olmak suretiyle taze meyve ve sebze fiyatlarında gerilemeye işaret etti. Öteki işlenmemiş besin grubunda kırmızı et, pirinç ve patates tutarları artışlarıyla öne çıkan kalemler oldu.

İşlenmiş gıdada aylık fiyat artışı önceki aylara kıyasla yavaşlayarak yüzde 2,23 olarak gerçekleşirken, bu artışta ekmek-tahıllar, katı-sıvı yağlar ve konserve sebze ürünlerinin tesiri öne çıktı.

“ENERJİ FİYATLARI KAYDA DEĞER DÜŞÜŞ SERGİLEDİ”

Yurt içi üretici tutarları aralıkta yüzde 0,24 geriledi ve senelik enflasyon baz etkisiyle 38,30 puan azalarak yüzde 97,72’ye indi.

Bu gelişmede, internasyonal enerji emtia fiyatlarındaki gerileme ve döviz kurundaki ılımlı seyir etkili oldu. Nitekim bu zamanda üretici tarafında enerji tutarları yüzde 10,63 ile kayda kıymet bir düşüş sergiledi.

Ana endüstri gruplarına gore bakıldığında, senelik enflasyon enerjide daha belirgin olmak suretiyle tüm alt gruplarda azalış gösterdi.

Aylık fiyat gelişimleri sektörler bazında incelendiğinde, bu zamanda rafine edilmiş petrol ürünleri ile elektrik ve naturel gaz imalatı tutarları mühim seviyede geriledi. Öteki sektörlerde fiyat artışları devam ederken, temel eczacılık ürünleri, su ve suyun arıtılması ve dağıtılması, içecekler, deri ve ilgili ürünler ile ev aletleriyle bağlantılı olan elektrikli teçhizat kalemleri öne çıktı.