Emtia piyasasında geçen hafta merkez bankalarından gelen karışık sinyallerle belirsizlik hakim oldu ve dalgalı bir seyir seyredildi.
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz sonucu toplantısında 50 baz puan faiz artışı yapacağına ilişkin beklentiler kuvvetli kalmaya devam ederken, resesyon endişeleri ve Çin’deki gelişmeler emtia tutarları üstünde etkili oldu.
Çin’de son olarak günlük yaşamın parçası haline gelen, sıhhat kodu ve kontrol sonucu gösterme zorunluluğunun kaldırılacağı duyuruldu. Seyahatlerde ve kamusal alanlarda sıhhat kodu ve kontrol sonucu zorunluluğu kaldırılırken, bunların yalnızca hastanelere, okullara ve yaşlı bakımevlerine girişte kullanılacağı bildirildi.
Çin’deki gelişmeler geçen hafta emtia piyasasını pozitif yönde etkileyen bir unsur olarak öne çıkmıştı. Sadece dünya genelinde hafta süresince açıklanan makroekonomik veriler ekonomilere ilişkin karışık sinyaller verirken, bilhassa Fed Başkanı Jerome Powell’ın nihai faiz oranıyla ilgili sözle yönlendirmesi piyasalardaki oynaklığın başlıca sebebi oldu.
Analistler, nihai faiz oranına ilişkin kafi sözle yönlendirmenin yapılamaması ve açıklanan makroekonomik verilerin karışık bir çerçeve sunmasıyla emtia piyasasında belirsizliğin arttığını belirtti.
ABD’de ISM imalat dışı Satınalma Yöneticileri Endeksi’nin (PMI) 56,5’e yükselmesi ve yapınak siparişlerinin de yüzde 1 artarak beklentileri geride bırakması sonrası para piyasasındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek hafta 50 baz puan faiz artıracağına ilişkin beklentiler yüzde 77 seviyesinde seyrederken, 75 baz puanlık faiz artışı beklentileri yüzde 23 düzeyinde ölçüldü.
Fed’in ultra şahin adımlarına rağmen ekonominin soğuma sinyallerinin zayıf kalması ve enflasyon riskinin etkinliğini koruması piyasalarda risk algısını artırırken, bankanın faiz artırımlarına beklenenden daha uzun süre devam edebileceği piyasalarda fiyatlanıyor.
Ülkede iş gücü piyasası kuvvetli kalmaya devam ederken, konut, hizmet ve endüstri piyasaları resesyon sinyalleri veriyor.
Açıklamalarda bulunan bazı banka üst yöneticilerinin ABD’de çeşitli derinlikte resesyon beklediklerini dile getirmeleri ve işten çıkarmaların yakın bulunduğunu bildirmeleri piyasalarda risk algısının artmasına sebep oldu.
Çin’de açıklanan zayıf tecim verileri de emtia piyasasını negatif etkiledi. Çin’in ihracatı, zayıflayan küresel talebin etkisiyle ekim ayının arkasından kasım ayında da düştü.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “Nükleer harp tehdidi büyüyor” açıklaması da piyasalarda jeopolitik risk algısının artmasına niçin oldu
ALTINDA YATAY SEYİR
Altının ons fiyatı geçen hafta haftayı yatay seyirle 1.797 dolardan tamamladı.
Paladyum yüzde 2,9, gümüş yüzde 1,2, platin yüzde 0,4 arttı.
Metaller de bilhassa arz kaynaklı endişelerle terfi etti. Bakır yüzde 2,6, kurşun yüzde 2,1, nikel yüzde 4,3, çinko yüzde 5,4 kıymet kazanırken alüminyumda yatay bir seyir seyredildi.
Uluslarası ham madde şirketi Glencore, bakır için piyasalarda büyük bir açık olabileceği uyarısında bulunmuş oldu.
Fransa merkezli izabe tesisi Nyrstar’s Auby’nin zorlayıcı piyasa koşullarından dolayı kapalı kalmaya devam edebileceği ve ekim ayında bakımı için operasyonları durduran tesisin, ikici bir duyuruya kadar kapalı kalacağının bildirilmesi sonrasında çinko arza ilişkin endişelerle terfi etti.
Paslanmaz çeliğe ulaşımda yaşanmış olan sıkıntılardan dolayı da nikel tutarları arttı.
Enerji emtiasında ise negatif bir seyir seyredildi. Brent petrolün varil fiyatı dünya genelinde artan resesyon endişeleri sonrası geçen hafta yüzde 10,6 kıymet kaybederek 76,9 dolara indi.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), küresel petrol stoklarında 2023 sonunda yaşanacak artış beklentilerine işaret ederek, gelecek yıla ilişkin petrol fiyatı tahminini aşağı yönlü revize etti.
EIA’nın “Aralık 2022 Kısa Dönem Enerji Görünümü Raporu”nda, gelecek yıl için Brent türü ham petrolün averaj varil fiyatının 92,36 dolar olacağı tahmin edildi. Bu sayı kasım ayı raporunda 95,33 dolardı.
Dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısı Çin “sıfır olay” politikasında yumuşama adımlarına devam ederken, salgının büyük bir hızla yayılma ihtimali bölgede belirsizliklerin artmasına sebep oldu. Uzmanlar, ülkede olay sayılarının hızla artmasıyla beraber ekonomik aktiviteye ilişkin endişelerin güçlendiğini belirtti.
Dünya genelinde yoğun makroekonomik veri akışı da küresel petrol talebine ilişkin belirsizliğe yol açarak fiyatlar üstünde aşağı yönlü baskı meydana getirmeye devam etti.
Hava sıcaklarının ılıman seyretmesi organik gaz fiyatlarını etkiledi ve New York Tecim Borsası’nda işlem gören organik gaz fiyatı yüzde 4,8 azalış kaydetti.
TARIM TARAFINDA DÜŞÜŞ EĞİLİMİ
Ziraat emtiasında ise genel olarak düşüş eğilimi hakimdi.
Bilhassa üretimin ve arzın artacağına yönelik beklentiler, Çin ekonomisine yönelik endişeler ziraat emtiasını genel olarak negatif etkiledi.
Chicago Tecim Borsasında işlem gören buğday yüzde 3,5, mısır yüzde 0,4, pirinç yüzde 5,2 kıymet kaybederken, soya fasulyesi yüzde 3,2 artış kaydetti.
Pamuk yüzde 2,6, kahve yüzde 2,7, kakao yüzde 1,3 azalış kaydederken, şeker yüzde 1 arttı.
Brezilya’da şeker yüklemelerinin geciktiğine yönelik haberler, şeker fiyatlarında yükselişe niçin oldu.